Bylina z rodziny Złożonych, występująca na górskich łąkach Europy Środkowej, Azji i Ameryki Północnej. W Polsce występuje w Sudetach, Karpatach oraz na niżu, zwłaszcza na Suwalszczyźnie, Pomorzu Mazurskim i w Puszczy Białowieskiej, na łąkach i brzegach lasów. Jest pod ścisłą ochroną.
Arnika przez Słowian uważana była za jedno z 9 ziół świętojańskich o czym świadczy jej potoczna nazwa "Kupalnik". Symbolizowała ona słońce w zenicie, a inne znaczenie to zestawienie słonecznych kwiatów Arniki z ciemnofioletowymi górnymi liśćmi Pszeńca gajowego co oznaczało zmaganie się światła z mrokiem nocy.
Najłatwiej rozmnażać jest ją przez kłącza, bo nasiona wschodzą bardzo długo i mogą dawać marne efekty. Sadzimy w glebie piaszczystej na słonecznym stanowisku. Arnika dobrze rozwija się w ogrodach skalnych, razem z innymi niskimi bylinami. Po przekwit-nięciu należy jak najszybciej obciąć uschnięte elementy by nie obciążać zbytnio rośliny, ponadto sprawi to by roślina kwitła dłużej. Arnika wytwarza krótkie kłącze, zakończone rozetą przyziemnych jajowatych liści 5 - 7-nerwowych, krótko owłosionych lub prawie nagich.
Łodyga ma do 60 cm wysokości, z 3 parami odległych od siebie, ku górze malejących liści. Kwiaty zebrane są w 3 złocistożółte dość duże koszyczki, z których jeden jest szczytowy. Średnica koszyczków wraz z kwiatami wynosi 6-8 cm.
Do celów leczniczych zbiera się kwiatostany - koszyczki w początkowym okresie kwitnienia, w dni słoneczne, po obeschnięciu rosy. Suszy się je w cieniu i przewiewie. Równowartościowego surowca dostarcza arnika łąkowa -Arnica chamissonis.
Roślina ta zawiera olejek eteryczny (arnicyne), inulinę, flawon arnikowy (arniceryne) taninę i inne kwasy roślinne, aminy, fitosterole, karetonidy i sole mineralne.
Przetwory z arniki stosuje się doustnie w zaburzeniach wieńcowego i mózgowego krążenia krwi u osób w wieku podeszłym i postępującym osłabieniu mięśnia sercowego na tle miażdżycowym, a także w sta nach zapalnych i zakrzepowych naczyń krwionośnych w kończynach dolnych. Znacznie częściej podaje się przetwory z arniki zewnętrznie, na krwiaki, stłuczenia, obrzęki pourazowe, oparzenia I i II stopnia, wylewy podskórne, uszkodzenia naskórka, owrzodzenia i czyraki oraz owrzodzenia jamy ustnej i dziąseł.
Korzystnie działają również w zapaleniu ścięgna, stawu i nerwu, bólu barku, owrzodzeniu żylakowym oraz ukąszeniach owadów. Jako środek łagodzący bóle stosuje się też arnikę w zakrzepowym lub zarostowym zapaleniu żył i w bólach pooperacyjnych.
Przetwory z arniki przyjęte doustnie w zbyt dużych dawkach powodują ból głowy i brzucha, wymioty, biegunkę, a nawet osłabienie pracy serca, oddechu i zwężenie źrenic. Nie można ich przyjmować doustnie w stanach zapalnych żołądka i jelit, krwawieniach w przewodzie pokarmowym, stanach pozawałowych . Należy unikać stosowania zewnętrznego przetworów z arniki na otwarte rany, oparzenia III stopnia, rozległe obtarcia.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz